ΠΕΤΑΞΤΕ ΤΙΣ ΠΑΝΕΣ ......

Πρόκειται για ένα από τα θέματα που βασανίζει πολλούς γονείς, αναζητώντας μέσα από κουβέντες με άλλους γονείς ή παιδιάτρους τη λύση στο πρόβλημα της πάνας – ιδίως αν το παιδί έχει ξεπεράσει το 2ο έτος ηλικίας.

Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή;

Δεν είναι ακριβώς καθορισμένη και μπορεί να ποικίλλει από παιδί σε παιδί. Τα κορίτσια συνήθως μαθαίνουν την χρήση της τουαλέτας πριν τα αγόρια. Περίπου στην ηλικία των δύο ετών τα παιδιά έχουν την αναπτυξιακή και τη νευρολογική ωριμότητα γι’ αυτό το βήμα, αλλά ορισμένα παιδιά μπορεί να μην είναι έτοιμα μέχρι την ηλικία των 30 μηνών.

Εκτός από την δυνατότητα να «ελέγχει τους σφιγκτήρες», να «κρατάει» δηλαδή τα τσίσα ή τα κακά του το παιδί πρέπει να είναι ψυχολογικά έτοιμο γι’ αυτό το βήμα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά αυτής της ηλικίας έχουν αίσθηση της ατομικότητάς τους και παλεύουν μεταξύ αυτονομίας και εξάρτησης από τους γονείς.
Συχνά δοκιμάζουν τα όριά τους, επομένως είναι πολύ σημαντικό η προσπάθεια να γίνεται με ηρεμία και υπομονή. Εάν το παιδί εναντιώνεται, καλύτερα να αναβάλετε την προσπάθεια για 1-2 μήνες ακόμη. Επίσης χρήσιμη κρίνεται η αναβολή και σε περιόδους μεγάλης φόρτισης των γονιών, μεγάλων αλλαγών στην οικογένεια (π.χ. νέο μέλος)

Προετοιμάζοντας το παιδί …

•  Να ορίσετε λέξεις για την ούρηση και την κένωση. Χρησιμοποιείτε αυτές τις λέξεις μαζί με τις λέξεις βρεγμένο, στεγνό, καθαρό, λερωμένο.
•  Η εξάσκηση για τον έλεγχο των σφιγκτήρων είναι πιο εύκολη όταν το παιδί προτιμά καθαρά και στεγνά πανάκια. Αυτό μπορείτε να το ενθαρρύνετε αν αλλάζετε την πάνα στο παιδί σας μόλις αντιληφθείτε ότι την έχει λερώσει από τις πρώτες μέρες ζωής.
•  Αγοράστε ένα εργονομικό γιογιό και τοποθετήστε το στον χώρο της τουαλέτας. Πέστε στο παιδί σας ότι είναι η δική του καρέκλα. Αν θα χρησιμοποιήσετε ειδικό εφαρμόσιμο κάθισμα στην τουαλέτα ενηλίκων, τότε πρέπει να πάρετε και ένα μικρό σκαμνάκι-σκαλάκι για να μπορεί το παιδί να ανέβει στο κάθισμα της τουαλέτας. Αυτό το σκαμνάκι θα του δίνει ένα αίσθημα ασφάλειας και ένα σημείο για να πατά και να σπρώχνει κατά την διάρκεια της αφόδευσης.
•  Αν νιώθετε άνετα, αφήστε το παιδί σας να σας παρακολουθεί όταν χρησιμοποιείτε εσείς την τουαλέτα, και επιτρέψτε του να τραβήξει το καζανάκι!!
•  Παιδιά που παρακολουθούν άλλα παιδιά κοντά στην ηλικία τους να χρησιμοποιούν την τουαλέτα, θέλουν να τα μιμηθούν.
•  Προμηθευτείτε βαμβακερά βρακάκια και πλαστικά καλύμματα για να φορά το παιδί πάνω από το βρακάκι (για ευνόητους λόγους!!) μέχρι να πετύχετε το πολυπόθητο αποτέλεσμα.
•  Για πιο μεγάλα παιδιά μπορείτε να εισάγετε την έννοια του αρχηγού -ποιος είναι αρχηγός εσύ ή τα κακά;

Πως θα ξεκινήσετε;

•  Αποφασίστε πότε θα ξεκινήσετε. Αν και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι τότε το Σαββατοκύριακο είναι η καλύτερη επιλογή.
•  Πέστε στο παιδί σας πόσο περήφανοι είστε που έχει πλέον μεγαλώσει. Μετά πέστε κάτι όπως π.χ Τώρα που μεγάλωσες θα μπορείς να κάνεις τα τσίτσα ή τα κακά σου στο γιογιό/ τουαλέτα σαν τη μαμά και τον μπαμπά. Θα ξεκινήσουμε σήμερα να φορούμε τα καινούργια μας βρακάκια, αντί τα πανάκια μας.

 Είναι σημαντικό η εξάσκηση να γίνει ευθύνη του παιδιού και ο φροντιστής να υιοθετήσει μια χαλαρή στάση σχετικά με το θέμα αυτό.

•  Φορέστε τα βρακάκια σας. Αυτά θα βοηθήσουν το παιδί να αντιλαμβάνεται ευκολότερα πότε είναι βρεγμένο ή λερωμένο. Μην ξεχάσετε τα πλαστικά καλύμματα πάνω από τα βρακάκια!!
•  Αφού ξεκινήσετε με τα βρακάκια, θα χρησιμοποιείτε πάνες μόνο για τους υπνάκους της μέρας και τον ύπνο της νύχτας. Ο έλεγχος των σφιγκτήρων κατά την διάρκεια της νύχτας επιτυγχάνεται αργότερα από αυτόν της ημέρας.
•  Ξεκινήστε με επισκέψεις στην τουαλέτα 20 λεπτά μετά που το παιδί τρώει ή πίνει. Χρησιμοποιείστε την φράση “Ας δοκιμάσουμε το γιογιό/ τουαλέτα”. Αν δεν γίνει τίποτα τα επόμενα 5 λεπτά συνεχίστε χαλαρά τις ασχολίες σας, μέχρι την επόμενη επίσκεψη. Αν το παιδί τα καταφέρει, να το ενθαρρύνετε λέγοντας κάτι όπως ‘‘Μπράβο, χρησιμοποιείς την τουαλέτα σαν τη μαμά και τον μπαμπά. Έχεις μάθει να είσαι εσύ ο ”αρχηγός”. Αν το παιδί δεν προλάβει να πάει εγκαίρως στη τουαλέτα, ήρεμα μπορούμε να πούμε κάτι όπως ”Ώπα, φαίνεται ότι τα κακά/τσίτσα ήταν τώρα αρχηγός. Δεν πειράζει, ξέρω ότι σύντομα θα είσαι εσύ ο αρχηγός.”
•  Προβλήματα κατά την διάρκεια της εξάσκησης μπορεί να έχουν την ρίζα τους σε διαφορές μεταξύ γονιού και παιδιού σε θέματα πειθαρχίας και αποδοχής εξουσίας.
•  Κάποιοι ειδικοί προτείνουν τη χορήγηση περισσότερων υγρών στο παιδί για να έχουμε έτσι περισσότερες ευκαιρίες για …εξάσκηση.
•  Μην φωνάζετε και μην τιμωρείτε τα παιδιά σας για τα ατυχήματα.
•  Το τρεχούμενο νερό καθώς το παιδί κάθεται στο γιογιό του μπορεί να προκαλέσει την ούρηση. Κάποιοι γονείς αγοράζουν βρακάκια με λουλουδάκια, ζωάκια, ήρωες παιδικών σειρών ή κάτι άλλο που αρέσει στα παιδιά και λένε στα παιδιά τους ότι θα τα φορέσουν όταν μάθουν να χρησιμοποιούν την τουαλέτα – ένα αποτελεσματικό κίνητρο συνήθως!!
•  Αν ξεκινήσετε την εξάσκηση και δεν έχετε θετικά αποτελέσματα ή το παιδί αντιστέκεται, τότε φορέστε του ξανά τις πάνες και ξαναδοκιμάστε μετά από 2-3 μήνες.
•  Αφού επιτύχετε στον έλεγχο των σφιγκτήρων κατά την διάρκεια της ημέρας μην ανησυχείτε για το βράδυ. Κρατήστε τα πανιά για το βράδυ. Τα παιδιά μπορεί να συνεχίσουν να βρέχονται το βράδυ μέχρι 4-5 ετών.
•  Να θυμάστε ότι η εξάσκηση που θα γίνει με τον πιο πάνω τρόπο είναι μια φυσιολογική διαδικασία. Ο ρόλος του γονιού είναι απλά ενθαρρυντικός.

Χρόνος για την εκπαίδευση του παιδιού……..

Απαιτείται διάστημα 3 μηνών κατά τη διάρκεια του οποίου πρέπει να είσθε υπομονετικοί και υποστηρικτικό. Μην τιμωρήσετε το παιδί όταν συμβεί «ατύχημα»

Υπάρχουν χρονικοί περίοδοι οι οποίοι είναι αγχογόνοι και δύσκολοι, π.χ. όταν είμαστε εκτός της μόνιμης κατοικίας, όταν γεννιέται ένα ακόμη παιδί, στην αλλαγή από τη κούνια στο κρεβάτι, όταν αλλάζουμε σπίτι, όταν το παιδί είναι άρρωστο. Άρα είναι σημαντικό για την επιτυχία της εκπαίδευσης του παιδιού, να υπάρχει σταθερό και ασφαλές περιβάλλον.

Μετά την επιτυχή εξάσκηση…

Μετά την επιτυχή εξάσκηση τα μικρά παιδιά μπορεί να έχουν ατυχήματα λόγω ενθουσιασμού, έντονου γέλιου, φόβου, φοβίας ή λόγω του ότι το παιδί ασχολείτο με κάτι το οποίο δεν ήθελε να διακόψει. Μέχρι και την πρώτη τάξη θα πρέπει να υπενθυμίζετε το παιδί σας να αδειάζει την κύστη του πριν μπείτε στο αυτοκίνητο, πριν πάτε σε χώρο που δεν θα υπάρχουν τουαλέτες ή όποτε το δείτε να κάνει τον…χορό του τσίτσα!!

Κατερίνα Πανάγου

Κοινωνική Λειτουργός