Όλες οι μητέρες πρέπει να θηλάζουν αποκλειστικά τα παιδιά τους για 6 μήνες χωρίς την προσθήκη άλλων τροφών. Μετά το πρώτο εξάμηνο πρέπει να συνεχισθεί ο θηλασμός μέχρι το 12° μήνα, αλλά να αρχίσει και η προσθήκη άλλων τροφών. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι μαστοί της γυναίκας προετοιμάζονται για το θηλασμό.
Από το δεύτερο κιόλας μήνα της εγκυμοσύνης, οι μαστοί αυξάνονται σε μέγεθος. Οι θηλές, επίσης μεγεθύνονται και προς το τέλος της εγκυμοσύνης, με την πίεση των θηλών βγαίνει ένα υγρό υποκίτρινο, το πύαρ ή πρωτόγαλα. Μετά τη γέννηση του εμβρύου το πύαρ μετατρέπεται σε γάλα, δηλαδή η υφή και η σύνθεσή του αλλάζει, ώστε να αντιμετωπισθούν οι ανάγκες του βρέφους αμέσως μετά τον τοκετό.
Πλεονεκτήματα του Μητρικού Θηλασμού
• Το μητρικό γάλα είναι αποστειρωμένο και έτσι δεν υπάρχει περίπτωση να μεταφερθούν μικρόβια στο βρέφος, πράγμα που μπορεί να συμβεί με το μπιμπερό αν αυτό δεν έχει αποστειρωθεί καλά.
• Το μητρικό γάλα δεν χρειάζεται προετοιμασία και έτσι δεν κουράζεται η μητέρα. Επιπλέον, είναι οικονομικό.
• Μεταφέρει αντισώματα από τη μητέρα στο βρέφος και έτσι το βρέφος προφυλάσσεται από διάφορες παθήσεις, όπως λοιμώξεις του αναπνευστικού και του πεπτικού συστήματος.
• Στα βρέφη που θηλάζουν παρουσιάζονται πολύ πιο σπάνια γαστρεντερικές διαταραχές. Αυτό συμβαίνει, γιατί το μητρικό γάλα είναι πιο εύπεπτο.
• Τα βρέφη που θηλάζουν σπάνια παρουσιάζουν αλλεργικές αντιδράσεις.
• Ο θηλασμός είναι μια πολύ καλή άσκηση για τη στοματική κοιλότητα και έχει ως αποτέλεσμα ένα καλοσχηματισμένο σαγόνι και ίσια δόντια.
• Ο θηλασμός είναι πολύ σημαντικός και για τη μητέρα. Τη βοηθάει να πλησιάσει το βρέφος της και να συνδεθεί συναισθηματικά μαζί του.
• Τέλος, είναι γνωστό ότι ο θηλασμός ελαττώνει την πιθανότητα καρκίνου του μαστού της μητέρας.
Οδηγίες για το θηλασμό
Ο πρώτος θηλασμός στο μαιευτήριο γίνεται κυρίως για να διεγείρει τους αδένες και να συνηθίσει το βρέφος και η μητέρα τη θέση του θηλασμού. Την πρώτη ημέρα το βρέφος
παίρνει λίγο πρωτόγαλα. Αργότερα εκκρίνεται το γάλα. Η μητέρα πρέπει να ζητήσει από το μαιευτήριο να μην δώσουν στο παιδί ενδιάμεσα από τους θηλασμούς γάλα εμπορίου.
Οι πρώτες ημέρες στο μαιευτήριο είναι πολύ καθοριστικές στο να συνηθίσει το βρέφος αποκλειστικά το μητρικό θηλασμό. Η μητέρα πρέπει να προσέχει, ώστε το βρέφος να έχει όλη τη σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή (άλω) στο στόμα και όχι μόνο τη θηλή.
Όταν η μητέρα γυρίσει στο σπίτι είναι πολύ σημαντικό να έχει τη συμπαράσταση και τη βοήθεια του οικογενειακού περιβάλλοντος. Για να μπορέσει να συνεχίσει το θηλασμό πρέπει να μην κουράζεται. Τις ώρες του θηλασμού η μητέρα πρέπει να είναι ήρεμη και σε ήσυχο και καθαρό περιβάλλον.
Δεν υπάρχει λόγος να τηρείται ένα αυστηρό πρόγραμμα στις ώρες των γευμάτων του βρέφους. Άλλωστε δεν υπάρχει ένα ορισμένο ωράριο που να ταιριάζει σε όλα τα βρέφη.
Η διάρκεια του κάθε θηλασμού δεν χρειάζεται να είναι ορισμένη. Τα περισσότερα βρέφη παίρνουν το 90% του γάλακτος που χρειάζονται τα πρώτα 5 λεπτά. Συνήθως θηλάζουν 10 - 15 λεπτά. Όταν το βρέφος χορτάσει, αφήνει μόνο του τη θηλή. Δεν έχει νόημα να το πιέσουμε να συνεχίσει.
Πρέπει κάθε φορά να θηλάζει από τον ένα μόνο μαστό, γιατί
προς το τέλος του θηλασμού το γάλα είναι πιο πλούσιο σε λιπαρά και ενέργεια. Το βρέφος πρέπει να αδειάζει τουλάχιστον τον ένα μαστό, γιατί αλλιώς δεν δίνεται
το ερέθισμα να ξαναγεμίσει.
προς το τέλος του θηλασμού το γάλα είναι πιο πλούσιο σε λιπαρά και ενέργεια. Το βρέφος πρέπει να αδειάζει τουλάχιστον τον ένα μαστό, γιατί αλλιώς δεν δίνεται
το ερέθισμα να ξαναγεμίσει.
Όταν σταθεροποιηθεί πλέον η παραγωγή γάλακτος οι μαστοί μπορούν να εναλλάσσονται διαδοχικά σε κάθε θηλασμό, γιατί το βρέφος ικανοποιείται συνήθως από την ποσότητα
του γάλακτος του ενός μαστού. Σε περίπτωση όμως που η παραγωγή του γάλακτος είναι πολύ μεγάλη, πρέπει το παιδί να θηλάσει και από τους δύο μαστούς, ώστε να επιτευχθεί
μερική ελάττωση της παραγωγής γάλακτος.
Οι παράγοντες που βοηθούν στην παραγωγή επαρκούς ποσότητας γάλακτος και διευκολύνουν το θηλασμό περιλαμβάνουν:
• Έναρξη του θηλασμού όσο το δυνατόν νωρίτερα μετά τον τοκετό και συχνός θηλασμός του νεογέννητου και από τους δύο μαστούς τις πρώτες μέρες.
• Πλήρης κένωση των μαστών σε κάθε θηλασμό.
• Σωστή διατροφή της μητέρας, ώστε να καλύπτονται οι θερμιδικές ανάγκες της καθώς και οι ανάγκες της σε θρεπτικά συστατικά.
• Πρόσληψη επαρκούς ποσότητας υγρών στα γεύματα, αλλά και στα ενδιάμεσα διαστήματα από τη μητέρα.
• Η ψυχική, αλλά και σωματική ξεκούραση είναι απαραίτητη για τη μητέρα που θηλάζει.
• Αποφυγή των φαρμάκων που δεν συνιστώνται από το γιατρό, του καπνίσματος και των οινοπνευματωδών ποτών, γιατί μειώνουν την παραγωγή γάλακτος και βλάπτουν
το βρέφος.
